پښتو ترجمه : جنت ګل
اسلام آباد15ستمبر (اے پي پي)انتخابي نظام په كوم هم هېواد كښې د جمهوريت د استحكام بنيادي برخه وي٬ پاك٬ بې پرې او د سپېځلو انتخاباتو نه غېر حقيقي جمهوريت ته وده نشي وركولې كېدې٬ د اولس حقيقي نمائندګانو انتخاب لپاره انتخابي عمل كښې د نقائصو او خامو نه پاك پاتې كېدل ضروري دي دغسې چې انتخاباتو او انتخابي نظام ته څوك ګوته ونه نيولې شي او ټولې ډلې انتخابي نتيجې د زړه په اخلاص تسليم كړي.(نن) د شورو په ورځ كله چې د پاكستان پشمول په ټوله نړۍ كښې د جمهوريت ورځ لمانځلې كېږي نو د جمهوريت ودې او جمهوريادارو ته تقويت وركولو لپاره انتخابي عمل په بشپړه توګه سپېځلې٬ پاك او بې پرې جوړولو ضرورت د وړاندې نه زيات محسوسېږي.د جمهوريت نړيواله ورځ په ټوله نړۍ كښې د جمهوريت په صورتحال د غور كولو او د دې د جاج اخستلو موقعه هم وركوي. د وزيراعظم عمران خان د وژن او د پاکستان تحريك انصاف د منشور له مخې جمهوريت مستحكم كولو لپاره هڅې او اقدامات پخپل ځائ دې ورځې سره ژور مناسبت لري. په دې لړ كښې د ماضي تجربې په نظر كښې ساتلو سره موجوده حكومت د انتخابي نظام سپېځلتيا لپاره الېکټرانك ووټنګ مشين٬ په موجوده نظام كښې خرابۍ لري كولو او د عصري تقاضو له مخې دوه چنده انتخابي اصلاحات متعارف كوي چې پكښې د جديد ټېكنالوجۍ استعمال ته خام پام ګرځول شوے دے. د اړوند چارواكو له مخې موجوده حكومت اقتدار ترلاسه كولو سره په انتخابي اصلاحاتو كار پېل كړے ٶ اوپه دې لړ كښې ئې پارلماني انتخابي اصلاحاتي كمېټي جوړه كړې وه. دغسې 90 لكه سمندر پورې پاكستانيان په سياسي عمل كښې شريكولو لپاره د اي ووټنګ د لارې د ووټ حق په وركولو هم كار جاري ساتل شوے دے. د انتخابي اصلاحاتو له مخې د سائنس او ټېكنالوجۍ وزارت د 90 ورځو په لنډه موده كښې الېكټرانك ووټنګ مشين تيار كړے دے چې ورسره به په انتخابي عمل كښې سپېځلتيا او د ووټونو په سمدستي توګه د شمېرې پشمول په ماضي كښې د رامخې ته كېدونكو مسئلو ازاله ممكنه شي.په دې مشين الېكشن كمېشن٬ پارلماني غړو او ميډيا ته جامع بريفنګ وركړے شوے دے. د سائنس او ټېكنالوجۍ وفاقي وزير شبلي فراز د انتخابي اصلاحاتو په سرخط وېبينار ته خپلې وېنا كښې ووئيل چې اليکټرانک ووټنګ مشين (اي وي اېم) په پاکستان كښې د سپېځلې انتخاباتو ضامن دے، حکومت د اليکټرانك ووټنګ مشين پحقله د اپوزيشن پشمول د ټولو شراكتدارو تعميري تجويزونو لپاره چمتو دے۔ ده ووېيل اي وي اېم او انتخابي اصلاحات آزاد او د باور وړ انتخاباتو لپاره ضروري او زمونږ نوي كول لپاره اهم دي۔ شبلي فرازووئيل چې اي وي اېم مشين او انتخابي اصلاحات د آزاد او اعتماد وړ ټاكنو لپاره ضرورې دي. مونږ له د ټېكنالوجۍ په پلو تګ پكار دے۔ ده ووئيل حكومت انتخابي اصلاحاتو لپاره ډېرې هڅې كړې دي او دا اصلاحات به په انتخابي عمل كښې سپېځلتيا باوري كړي۔ ده ووئيل چې مونږ له د خپل نوي كول بهتر سباٶن پحقله سوچ پكار دي۔ د اطلاعاتو او خپرونو وزير مملکت فرخ حبيب هم څو ځله د دې موقف څرګندونه كړې چې په هېواد كښې د جمهوريت مضبوطيا ، پاك او سپېځلو انتخاباتو لپاره اصلاحات ضروري دي.د تحريك انصاف حكومت سپېځلو انتخاباتو لپاره په اصلاحاتو كار كوي خو د دې برعكس اپوزيشن الېكټرانك ووټنګ مشين د ليدو نه غېر رد كړے۔ ده ووئيل چې د خېرانتيا خبره ده چې په ټٶلو څانګو كښې خو مونږ د الېكټرانك مشين او ډيجيټلائزېشنپه پلو روان يو او غواړو د ټولې نړۍ ټول سهولتونه تاسو سره په موجود موبائل كښې وي خو چې كله د اهم څانګې جمهوريت خبره راځي نو په دې كښې د اي وي اېم مشن ليدلو٬ د پوهې او د سوچ نه غېر مخالفت كولو سره د دې ثابتولو هڅې كېږي چې ځينې ګوندونه د خاص مفاداتو او د فرسوده سوچ نه بهر وتل نه غواړي۔ ده ووئيل چې كه څوك د اي وي ايم پحقله كوم تحفظات لري نو په ګډه د ھغې حل راوباسلې كېدې شي خو د دې مشين ليدو او د دې وركنګ چېك كولو نه غېر په بلاجواز اندېښنو د دې رد كول په هېڅ صورت درست اقدام نه دے۔ ده په دې خبره زور راوړو چې حقيقي حمهوريت او د ټګۍ خاتمې لپاره انتخابي عمل سپېځلې جوړول د وخت اهم ضرورت دے او داسې يوازې د اصلاحاتو د لارې ممكن دي. سياسي تجزيه نګار هم دا رائې لري چې نړۍ په تندۍ سره د ټېكنالوجۍ د لارې بدلېږي او هره ورځ تېرېدو سره جديد ټېكنالوجي راځي، د جديد ټيکنالوجۍ د لارې مخ په وراندې په تګ چا له اعتراض هم نه دې پكار ځكه چې د اي وي اېم د لارې انتخابات آزادانهاو سپېځلې كولو كښې به زياته مرسته وشي. په دې لړ كښې سياسي ګوندونو سره سره الېكشن كمېشن له هم د اي وي اېم د لارې پاكې او سپېځلې ټاكنې كولو لپاره خپل كردار په مناسب ډول ترسره كول پكار دي. د پاکستان انسټي ټيوټ آف ډويلپمنټ اکنامکس وائس چانسلر ډاکټر نديم الحق ووئيل د نړۍ يو شمېر هېوادونه الېكټرنك ووټنګ لپاره سمارټ فون كاروي، پاکستان له رواړندې كېدو سره په دې اصلاحاتو او نوې طريقو غور پكار دے. كورنۍ وضعه او سياسي مبصرين دا رائې لري چې الېكشن كمېشن آف پاکستان، حکومت او ټول سياسي ګودونه د سپېځلو ټاكنو پحقله اهم شراكتدار دي نو ځكه د اي وي اېم په معامله ټولو له په ګډه د رايو اتفاق پېدا كول پكار دي دغسې چې هېواد كښې د ټګۍ او د انتخابي تورنو د سياست خاتمه وشي او جمهوريت وده وكړي
