رپورټ: شفيق الرحمن
ترجمه:صفي الله
د خېبرپښتونخوا وګړو او په خاص توګه غريبو ٬ بې وسه او محرومې طبقې لپاره د د درملنې / علاج ويړيا آسانۍ نعمت ثابت شوي-څو لسيزو راهسې د صوبې غريب اولس به د مناسبې درملنې څخه محروم پاتې كيدلو – صحت انصاف کارډ سره به نه يواځي هغوي له د درملنې معياري آسانۍ وركړې شي بلكه په مشكل سره د كور خرڅ پوره كوونكې به اوس مالي دباؤ څخه هم خلاص شي ٬ دغسې د ټولنې بې وسه طبقې لپاره به صورتحال لا نازك شو كله به چې هغوي ته په علاج او ډوډۍ كښې د كوم يو څيز ټاكنه کول وه ،په دې صورتحال كښې به هغوي د درملنې په ځاے د خپلو بچو ډوډۍ ته پام لرنه كوله او درملنې لپاره به په سود قرض اخستو ته مجبور شول ۔ د مالي ستونزو له امله به هغوي د نورو مسئلو سره هم مخ شوي چې پكښې به ځينې رنځونو لا علاجه شکل اختيارکړو ۔ په دې حقله د خېبرپښتونخوا د خزانې او روغتيا وزير تيمورسليم جھګړه ووئيل خېبرپښتونخوا د هېواد وړومبۍن صوبه ده چرته چې ټولو وګړو له ويړيا د علاج آسانۍ وركړې كيږي۔
وزيراعظم عمران خان د ” صحت آسانۍ ټولو لپاره ” وژن تر مخه د صوبې 100 فيصده آبادۍ له په ريکارډ درېو مياشتو كښې دا ټولې آسانۍ وركړې شوي ۔ ده ووئيل ويړيا علاج نه علاوه د صوبې په 280 روغتونونو كښې اينټي کورونا ويکسينيشن سنټرې جوړې شوي او په ابتدائي توګه د وفاق د اړخه صوبې له 16 زره د ويکسين خوراکونه توركړې شوي وؤ كوم چې د کورونا په ضد د وړومبي صف كردار ترسره كوونكو د روغتيا محكمې عملې ته لګولې شوي ۔ ده ووئيل اينټي کورونا ويکسين لپاره دوه نيم زره اهلكار تربيه شوي او 64 زره څخه زياتو رنځورانو ته ويکسين وركولو له وړاندې څخه رجسټرډ شوے ۔ ده ووئيل خېبر پښتونخوا د پاکستان وړومبۍ صوبه ده چرته چې د پي ټي آئي منشور تر مخه يونيورسل هيلتھ کوريج د (يوايچ سي) له مخې ټولو وګړو له صحت پلسکارډز(اېسپيسي) وركړې شوي ٬ د چترال نه تر ډي آئي خان د ټولو ضلعو په يو ايچ سي كښې او څلور سوه څخه زياتو سرکاري او نجي روغتونونه په اېس پي سي پروګرام لسټ كښې شامل دي۔ د صوبې 7 جنوبي ضلعو كښې د اېس پي سي دريم او فائنل راؤنډ بشپړ شوے او دې نه پس يادو شوو روغتونونو كښې د درملنې آسانۍ وركول پيل شوي۔
د اېس پي سي ترمخه هر يوه مستحقه كورنۍ به په يو كال كښې تر لس لاكهه ويړيآ د درملنې آسانيو څخه استفاده كولې شي او دې پروګرام څخه به څلور كروړه وګړي استفاده وكړې شي۔جنوبي ضلعو كښې صحت کارډ پلس پروګرام جاري كولو څخه وړاندې دا منصوبه ملاکنډ،هزاره او پېښور زون كښې پيل شوې وه ۔ د پېښور 28 روغتونونو پشمول خېبر ټيچنګ هسپتال ،حيات آباد ميډيکل کمپليکس، ليډي ريډنګ هسپتال ،د پېښور ارنم انسټيټيوټ آف کارډيالوجي،نصيرالله بابرټيچنګ هسپتال ،رحمان ميډيکل انسټيټيوټ،نارتھ وېسټ ټيچنګ ،جناح ټيچنګ ،فوجي فائونډېشن او انسټيټيوټ آف کډني ډيزيز په دې پينل كښې شامل دي۔
د ليډي ريډنګ هسپتال وياند محمدعاصم ووئيل د اېس پي سي ترمخه د سرکاري څانګې روغتون كښې ويړيا آسانۍ پيل كړې شوي چرته چې رنځورانو له آسانيو لپاره خصوصي “ايس پي سي کاونټرز” جوړ شوي۔ده ووئيل د اېس پي سي ترمخه د زړه رنځونو له ويړيآ اسټنټ وركړې كيږي كوم لپاره چې به په تير وخت كښې درې نه تر پنځه لاكهه روپۍ وركول وې ٬ دا مهال اي ار ايچ كښې د زړونو د رنځ 40 رنځوران داخل دي چې پكښې ځينو ته سټنټ لګولې شوي۔ د تفصيلات تر مخه د چترال په 6 روغتونونو كښې ،د بره دير دوه، د كوز دير 8 ، د ملاکنډ 7 ، د سوات14، د بټګرام5 ،د مانسهره 3 ،د ايبټ آباد 10 ،د بونير او هري پوري و٬ يو ،د صوابي 14، د مردان 13، د نوښار 8، د چارسدې 5 ،د کوهاټ 2 ،د هنګو 5 ،د بنوں 6 ،د لکي مروت 4 ،د ډي آئي خان 6 روغتونونه په دې پينل كښې شامل شوي
دغسې قبائلي ضلع مومندو كښې يو كس محمد اےپي پي ته ووئيل زما مور په ليډي رينډنګ هسپتال كښې د کورونا وارډ كښې داخل ده چرته چې هغې ته د 5 زره روپو داروګان ويړيا وركړې شوي او د دې نه وړاندې به خرڅونه مونږ پخپله برداشت كول اوس د اېس پي سي ترمخه زمونږ ويړيا ا درملنه كيږي ۔
ده ووئيل د عمران خان او صوبائي حکومت مننه كوم چا چې د غريبو او بې ووه دړډ خپل دړد ګڼلو سره مونږ له د درملنې ويړيا آسانۍ راكړي او دا آسانۍ د صوبې لپاره يوه ډالۍ ده۔ د پروګرام کاميابۍ په چلولو له د خېبرپښتونخوا حکومت په 2020-21 بجټ ورله 18 اربه روپۍ بيلي كړي دغسې چې د صوبې ګڼو كسانو ته ويړيا آسانۍ ترلاسه كيدو كښې ستونزي رامخې ته نه شي۔ د دې پروګرام څخه هغه ټول وګړي استفاده كولې شي كوم چې کےیي كے کمپيوټرائزډ شناختي کارډ كښې مستقل پته د صوبې لري۔ د نوښار د کينسر يو رنځور خورشيد خان ووئيل د کينسرتشخيص نه پس چې كوم تکليف څخه تير شوے يم هغه څوك هم نه شي محسوسولې ۔ د دې ناوړھ رنځ علاج لپاره ما ټول هرڅه قربان كړي ۔
ده ووئيل اوس ډير خوشحاله يم چې هيلتھ پلس کارډ ترمخه ما ته ويړيا آسانۍ راكړې شوي ۔ ده ووئيل د کينسر رنځ لپاره د صوبائي حکومت د اړخه لس لكهه روپۍ علاج لپاره وركول لويه خبره ده مونږ په دې د عمران خان مننه كوو۔ د کينسرنه علاوه د کډني ټرانسپلانټ،د زړونو رنځونو او نورو داسې ناوړه رنځونو له ويړيا د علاج آسانۍ وركړې كيږي۔
دا د پخوا څخه زيات ضروري كار ؤ خو تيرو حكومتونو تر څو لسيزو داسي نه دي كړي۔دغسې د پي ټي آئي حکومت دا خاصه ده چې د صوبې د وګړو مشکلات لري كولو له ئې دا غوره ګام پورته كړے
